زخم بستر چیست؟
هنگامی که ماهیچه یا پوست برای مدت زمان طولانی و مکرر در برابر فشار ممتد و طولانی قرار بگیرد و قسمت هایی از آن آسیب ببیند، باعث ایجاد زخم بستر میشود، که آن را بد سور یا زخم فشاری نیز مینامند.معمولا هنگامی که پوست روی یک برجستگی یا برآمدگی مانند پاشنه و بین باسنها قرار میگیرد که در بین آنها هیچگونه عضلهای وجود ندارد، باعث ایجاد زخم بستر میشود.
کلینیک زخم دکترعزتی در تهران به دلیل تخصصی بودن یکی از بهترین کلنیکهای زخم میباشد، با مراجعه به این کلینیک درواقع می توانید از خدمات بهترین درمانگر زخم بهره مند شوید. برای آشنایی بیشتر با این کیلینیک می توانید به سایت مولتی رایان مراجعه نمایید.
علل ایجاد زخم بستر
از آنجایی که یکی از دلایل زخم بستر کم تحرکی میباشد، اغلب سالمندان به علت پایین بودن میزان فعالیت بدنی درگیر زخم بستر یا زخم فشار می باشند. و بخصوص بعضی از افراد که به هر دلیلی از صندلی های چرخ دار استفاده میکنند بیشتر از سایرین با این مشکل دست و پنجه نرم میکنند.
مراحل زخم بستر
پایین بودن سطح بهداشت و انجام ندادن مراقبت های لازمه نیز میتواند زمینهای مناسب برای ایجاد زخم بستر باشد. زخم بستر مراحلی دارد. در افرادی که در مرحلههای اول و دوم بیماری هستند درمان آسان تر میباشد ولی اگر به زخم رسیدگی نشود و زخم پیشرفت کند درمان سخت تر خواهد بود. افراد زیادی در درمان زخم بستر معمولا با یک دیگر همکاری دارند این همکاری در کلینیک زخم دکتر عزتی توسط بهترین متخصص ها انجام میشود. برای آشنایی بیشتر با کلینیک و پزشکان مربوطه به سایت مولتی رایان مراجعه نمایید.
زخم بستر در کدام قسمت ها میباشد؟
همان طور که در بالا پیشتر اشاره شد، از علل شایع زخم بستر نشستن طولانی مدت میباشد، مثل افرادی که از ویلچر استفاده میکنند.
باسن، پشت پا و ستون فقرات از جمله مناطقی هستند که بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارند.
همچنین در کسانی که مدت زیادی در حالت درازکش به شانه قرار گرفتهاند زخم بستر ممکن است در این نواحی دیده شود، کنار های سر، گوشه لاله گوش، برجستگی کنار لگن، روی پوست قوزک خارجی.
درمان زخم بستر
زخم های بستر که در مراحل یک یا دو باشند با درمان مناسب میتوانند در عرض چند هفته بهبود یابند اما درمان مراحل سوم و چهارم کمی مشکل تر است.
معمولا مراحل درمانی زخم بستر به این شکل است که پزشک برنامه ای را برای درمان زخم تجویز میکند و پرستاران طبق آن برنامه به درمان میپردازند. به علت طولانی بودن دوره نقاحت مشاور در طول درمان به بیمار بسیار کمک میکند.
گاهی حتی در بیمارانی که علائم حاد در آنها دیده شده و امید چندانی به بهبود وضعیت ندارند، با کمک پزشکان تنها سعی در کاهش درد زخم بستر میشود.
برخی از افرادی که در درمان زخم بستر باید با یکدیگر همکاری داشته باشند:
پزشک معالجی که روند کلی درمان را نظارت میکند.
متخصص جراحی ترمیمی
پرستار ورزیده در درمان زخم
فیزیوتراپ برای کمک به حرکات بیمار
متخصص تغذیه برای بهبود وضعیت تغذیه بیمار
مراحل درمان زخم بستر چیست؟
برای شروع اولین قدم درمان، باید فشاری که موجب ایجاد زخم بستر شده رو حذف کرد.
بیرون کردن بافت های آسیب دیده و از کار افتاده ی زخم بستر:
برای بهبودی بافت ها، ابتدا بافت های مرده را از بین میبریم، برای انجام این کار از روش های گوناگونی استفاده میشود که عبارت اند از:
استفاده از مواد شیمیایی مخصوصی که همانند آنزیم عمل میکند و موجب حل کردن بافت مرده و از کار افتاده در خود میشود.
وسایل شست و شو تحت فشار یا حوضچه های با آب در حال چرخش یا استفاده از پانسمان های خاص که موجب کنده شدن بافت های مرده از زخم میشوند.
استفاده از وسایل شست و شو تحت فشار یا حوضچه های دارای آب چرخشی و یا استفاده از پانسمان هایی که باعث کنده شدن بافت های مرده از زخم میشوند.
و اما در صورت پاسخ گو نبودن این روش ها، آخرین راه عمل جراحی و خارج کردن بافت مرده از زخم میباشد.
دارو های زخم بستر
در درمان زخم بستر همانند تمامی بیماری های دیگر از دارو هایی استفاده میشود که به کاهش درد کمک می کنند. همچنین مصرف آنتی بیوتیک ها طبق نظر پزشک معالج نیز به روند بهبود زخم ها بسیار کمک میکند.
مراقبت های دوره درمانی
از مهمترین اقداماتی که میتوان برای بهبود زخم انجام داد، کاهش فشار بر روی قسمت های آسیب دیده میباشد.
دومین مورد استفاده از تشک ها و یا بالشت هایی میباشد که در شرایط خواب و یا نشستن به شما کمک میکنند تا فشار وارده بر زخم را کاهش دهید.
از تغذیه مناسب و استفاده میزان مناسبی از کالری و پروتئین و مواد معدنی و آب غافل نشوید.
همچنین جا به جایی را که برای بیمارانی که مبتلا به زخم بستر هستند بسیار مهم و ضروری است فراموش نکنید، تلاش داشته باشید در حدود هر یک ربع جا به جا شوید و دائما وزن بدنتان را روی یک طرف نیندازید.
چه عوامل دیگری احتمال ابتلا به زخم بستر را افزایش میدهد؟
سن: سن یکی از این عوامل میباشد، با بالا رفتن سن، پوست نازک تر میشود، و قابلیت کشش خود را از دست میدهد، خشکتر شده و در نتیجه بسیار شکننده تر از پوست فرد جوان میشود، و قدرت ترمیم و تکثیر آن هم کاهش مییابد.
تغذیه: همان طور که بالاتر هم اشاره شد، کاهش کالری دریافتی، مواد معدنی و پروتئین و ویتامین از علل از دست رفتن سلامت پوست است.
کنترل ادرار و مدفوع: مرطوب شدن زیاد پوست آن را بیشتر تحت خطر زخم بستر قرار میدهد و افرادی که توانایی کنترل ادرار را ندارند پوست شان مرطوب می شود و این آلودگی پوست زمینه عفونی شدن را فراهم کرده و احتمال ابتلا به زخم بستر را افزایش میدهد.
اختلال در گردش خون: بیماریهایی مانند دیابت که مربوط به گردش خون میباشد، به علت آسیب رساندن به تغذیه باعث ایجاد زخم بستر میشود.
سیگار از مواردی است که جریان و اکسیژن خون را کم میکند، پس افراد سیگاری در تهدید سریع تر ابتلا شدن به زخم بستر و دیرتر خوب شدن آن هستند.
کاهش وزن: افرادی که به هر دلیلی وزن زیادی از بدن خود را از دست میدهند، حجم عضلات و چربی زیر پوستی حالت نرمی مثل بالشتک به خود میگیرد و در اثر همین، پوست تحت فشار زیادی قرار گرفته و زخم میشود.
اسپاسم عضلات: اسپاسم به حرکات غیر ارادی عضلات گفته میشود که در بعضی بیماریها میتواند موجب سایش پوست و ایجاد زخم بستر شود.
پوست خیلی مرطوب یا خیلی خشک: هم پوستی که زیادی عرق کرده و مرطوب است و هم پوستی که زیادی خشک است اصطکاک بیشتری با پارچه بستر داشته احتمال زخم بستر را زیاد میکند.
کاهش حس لمس: بیماریهایی که موجب آسیب های دستگاه عصبی میشوند باعث کم شدن حس لمس و در کنار آن کاهش حس درد بیمار هم میشوند، و این گونه بیمار از تشکیل زخم بستر بیخبر مانده و هنگامی که فشار را به پوست ادامه میدهد، زخم هم گسترش مییابد.
برخی از عوارض زخم بستر:
زخم بستر علاوه بر دردی که به همراه دارد، پس از مدتی عوارضی هم با خود به همراه میآورد که عبارت اند از:
عفونت پوست: بعد از مدتی گذشت زمان، پوست زخم شده به علت رشد میکروبها عفونی میشود، ممکن ترشحاتی از زخم خارج شده و بوی بسیار بدی هم ایجاد کند.
عفونت خون: برخی از باکتریهایی که در محل زخم بستر آغاز به رشد و تکثیر میکنند، ممکن است به جریان خون وارد شده و باعث عفونت تمام بدن و حتی مرگ بیمار نیز شوند.
عفونت مفصل یا استخوانها: عفونت پوست توانایی نفوذ کردن به استخوان و مفاصل زیر آن را دارد و موجب بروز عفونت میشود.
سرطان: اگر زخم بستر به مدت زیادی باقی مانده و درمان نشود، ممکن است در محل آن نوعی سرطان پوست به نام “Squamous cell carcinoma” ایجاد شود.
درمانهای خانگی میتوانند کمک شایانی کنند، البته تا قبل از این که زخم بستر خفیف است، این درمان میتواند تاثیرگذار باشد، در اینجا برخی از درمانهای خانگی موثر را ارائه میدهیم:
استفاده از آب نمک: از آنجایی که زخم ها در برابر عفونت بسیار آسیب پذیر هستند، میتوانید ترکیبی از نمک و آب به مقدار کمی تهیه کرده و بجوشانید، این محلول به عنوان بهترین ضدعفونی کننده برای این نوع زخم ها شناخته شده است.
شروع به شست و شوی زخم کنید، با این روند پوست در ناحیه زخم سفت تر و مقاومتر خواهد شد.
استفاده از سرکه: سرکه خاصیت ضد عفونی دارد، پوست قسمت آسیب دیده را با مقداری سرکه مرطوب کنید، و این کار را یک تا دو بار در روز انجام دهید.
استفاده از عسل: این ماده بسیار مفید و گرم است، مقداری از عسل را در محل زخم قرار دهید و پس حدود سی تا چهل دقیقه شست و شو دهید، عسل موجب خون رسانی به محل جراحت شده و در بهبود زخم کمک زیادی خواهد کرد. فراموش نکنید که از عسل طبیعی استفاده کنید.
استفاده از زردچوبه: زردچوبه یکی از بهترین راهها جهت رفع التهاب زخم پس از شست و شو است. البته آن را باید بعد از شست و شو با آب نمک ردی پوست بگذارید، پس از خشک کردن زخم مقدار کمی از این ماده را روی زخم قرار دهید و پانسمان کنید، این ماده طبیعی مانند یک انتی اکسیدان و ضدعفونی کننده قوی عمل خواهد کرد.
استفاده از الوئه ورد: از آلوئه ورا همیشه به عنوان یک ماسک شفاف سازی و آبرسان هم استفاده میشود، و تعجبی ندارد که این ماده معجزه اسا بتواند محل آسیب دیده را به خوبی حفظ کند، برشهایی از این گیاه را روی زخم قرار دهید و اجازه دهید خشک شود و آن را شست و شو دهید، و این کار را سه بار در روز تکرار کنید.
استفاده از روغنها: از روغن هایی مثل روغن زیتون، نارگیل و روغن اسطوخدوس برای ماساژ استفاده کنید، ممکن است برخی از این روغنها با پوست شما سازگاری نداشته باشند، پس روغنی را که با پوست شما سازگاری دارد را تهیه کنید.
کلام پایانی
زمانی که شما فرد سالمی هستید، طبیعتا هنگام خواب به صورت اتوماتیک و غیر ارادی وضعیت بدن خود را عوض میکنید، و این باعث خونرسانی به همه قسمتهای پوست میشود، اما فردی را در نظر بگیرید که به هر دلیلی توانایی حرکت ندارد، در این حالت مسلما فشار تنها به یک بخشی از بدن وارد شده و در نتیجه موجب ایجاد زخم بستر میشود.
برای درمان زخم بستر بهترین کلینیک در تهران کرج، کلینیک زخم دکتر عزتی می باشد که با به روز ترین روش ها به درمان أنواع زخم می پردازند.
